Askvoll-Stongfjorden
Askvoll-Stongfjorden var planlagt i siste del av 1800-talet. I 1893 fekk Askvoll fylkestilskot til ombygging av Strømsbrua i Askvoll, som ein del av anlegget. Første del av veg mellom Askvoll-Stongfjorden var med i vegplanen av 1907. I 1910 søkte Askvoll om at anlegget måtte påskundast, då det var komme fabrikkverksemd i Stongfjorden. Det gjorde det naudsynt med veg. Men fylkestinget fann ikkje at dei kunne flytta det fram.
Anlegget fekk ikkje vanleg løyving før i 1935-36. Stongfjorden (Gjerde)-Stafnes vart bygd for naudsmidlar i 1921-22 og 1924-25, og avlevert i 1927. I siste halvdel av 1930-talet vart Stafnes-Størdal bygd. Parsellen Størdal-Søreide vart avlevert i 1947, og mellom Søreide-Ringstad var det samstundes vegutbetringar. Vegen mellom Askvoll og Ringstad var ein gammal veg.
Road workers on the project Askvoll-Stongfjorden during the war years 1940-1945. From left to right: Dagmund Vårdal, Konrad Grimelid, Artur Hatlem, Bernhard Midtbø, the supervisor Sigurd Hovland, Sigvald Dørhellen, (?), Andres Oliver Skei, Andreas Ask, (?).
Arbeid under krigen
Under andre verdskrig var det ein del viktige veganlegg som tyskarane forserte. Det gjaldt Totland-Måløy, Førde-Florø, Årdalstangen-Årdal. Ein del av dei ordinære veganlegga var og delvis i gang, som til dømes Leikanger-Hella, Osen-Dale, Vetlefjorden-Tjugum og Stongfjorden-Askvoll. Under krigen var det ei tid tunnelarbeid i Eidsfjorden. Etter eit opphald byrja dei på nytt i februar 1945, og gjennombrotet mellom Stongfjorden og Askvoll kom i 1946.
The first bus at Askvoll. The picture was taken some time around 1948-49. The driver was Toralf Vie. Firda Billag (motor company) had since 1946 been responsible for the bus service in the Dalsfjord area and western Sogn, and when the road was built, there was a scheduled daily service between Askvoll and Stongfjorden.
Ein "actionprega" kvardag
Albert Nistad frå Dale arbeidde hausten 1944 med muring like nord for tunnelen i Stegaberget i Eidsfjorden. Han fortel at han ein morgon, då han kom på arbeid, såg at ein tysk konvoi hadde søkt tilflukt i Eidsfjorden. Like før klokka 12.00 høyrde dei flydur, og søkte ly i tunnelen. Han seier at det vart eit inferno av skyting, og at det kanskje var så mykje som 37 fly i lufta. Eitt av flya vart treft og hadde kurs for tunnelen. Det landa rett i sjøen nedanfor og eksploderte. Tyskarane forsvann, men nye båtar dukka opp seinare. Eit av skipa vart bomba av eit fly som kom ned fjellsida. Skipet flakna frå kvarandre og sokk etter kort tid. Vegarbeid var altså ikkje heilt ufarleg i dei tider.
Til Askvoll med båt
Turen mellom Stongfjorden og Askvoll var ikkje gjort i ei handvending før vegen kom. Nokre "rodde under Eidet", inn Eidsfjorden, og gjekk om garden Fristad. Andre hadde motorbåtskyss ut Stongfjorden og sør gjennom Granesundet. Industriverksemda BACO heldt ein større skyssbåt, "Stangfjord".
Til Askvoll til fots
Nokre valde å gå den lange vegen. Då Ytre Fjordane Kraftlag på byrjinga av 1920-talet bygde kraftlina mellom Stongfjorden og Askvoll over Eidsfjordfjellet, sette dei opp to sterke, impregnerte stigar på dei brattaste hamrane. Det førekom og at dei aller sprekaste drog med seg sykkel opp stigane for å nytta seg av dei bitane av vegen som alt var ferdige. Dei måtte då gå eit kort stykke på fjellet over Lynghogen. Ein av stigane står der enno. På vegen som kom i 1946 er det to tunnelar: Stegabergtunnelen og Lynghogtunnelen. Den første fekk namnet sitt etter stigane.
Some boys who went to carpentry trade school at Holmedal. One Sunday, they hiked across the mountain to Stongfjorden, accompanied by some girls. They were transported back on a lorry. In the background is Stongfjorden Samyrkelag (cooperative). The picture was probably taken a short time after the road was finished.
Ein del av Kyststamvegen (ytre rute)
Ruta, som den gongen vart kalla hovudvegrute 600, var ein del av Kyststamvegen, som gjekk frå rv 570 ved Flekke til Tysse-Holmedal-Ringstad-Stongfjorden, Ålen-Vevring-Eikefjord, Grov, Straumsnes-Svelgen, Bortne, Elde, Bryggja, Maurstadeidet. Dei fleste vegpartia av denne planlagde kystvegen var enno ikkje opparbeidde.