Urørd mot storhavet
Kyrkjegarden på Grotle ligg fritt til ved strandkanten med ope utsyn mot havet. Hit, til den gamle Grotlekyrkja, nemnd fyrste gong på 1300-talet, kom det folk gjennom fleire hundre år. Mange kom sjøvegen. Stadnamna Kyrkjeflua, Kyrkjeholmane, Kyrkjeberget, Kyrkjevika og Kyrkjestøa er den dag i dag talande vitnemål om innseglinga. Oppå muren og inne på kyrkjegarden er det ein svært rik og samansett flora.
Rik på gravminne
Grotle gamle kyrkjegard har eit særs rikt gravminnetilfang. Det er registrert nærare 100 gravminne som varierer i alder, materiale, storleik, form og farge. Gravminna ligg ikkje i rad og rekkje etter beine liner frå nedsette fastmerke. Det er det uregelmessige som dominerer. Mange gravminne er plassert liggjande, og det er inskripsjonar på dei fleste; - tal og bokstavar, ofte i enkel og lite kunstferdig form. Elles er det fleire karakteristiske trekk ved denne kyrkjegarden. Det er etter måten få prangande og påkosta gravminne. Dei fleste ser ut til å vera sette på "kvarmanns grav". Mange gravminne er heimelaga av høveleg stein ein har funne lokalt.
På kyrkjegardsmuren
På gamle gravstader finst det av og til små gravminne oppå kyrkjegardsmuren. Grunnen kan vera at dei vart lagde tilsides der når dei miste funksjonen som lokaliseringsmerke for graver. På kyrkjegardsmuren på Grotle står bokstavane LMWDN og talet 1800 på ein slik stein. Ved hjelp av presten si kyrkjebok let det seg gjera å identifisera personen som fekk denne steinen på grava. I lista over døde i 1800 finn me: Lussie MaleneWaldemarsDatter Næsbøe, død af Børnesvaghed 1 ¾ Aar, Bremanger. Dei utheva bokstavane er som på gravsteinen LMWDN.
Vern
Vegetasjonen var lenge halden i kultur ved at folk slo graset og nytta det til dyrefor. Men då folk kring 1970 slutta med dette, fekk gravstaden snart preg av manglande vedlikehald og forfall. - Ei stor skam, sa folk, og etterlyste dei ansvarlege.
No vert gravstaden halden vedlike etter ein verneplan som fullt ut svarar til alle faglege krav for vern og vedlikehald av eit kulturminne som dette. Mellom anna vert graset slege med ljå eit par gonger i året.