Med front mot Nordsjøen i vest er kommunen i heile si lengd eksponert mot storhavet. I aust har Øygarden kommunane Bergen, Askøy og Alver i ryggen, rekna frå sør mot nord.
Alle hovudøyane i Øygarden er knytte saman med eit tredvetals bruer, og ein kan køyre «tørrskodd» frå sørspiss til nordspiss. Den største øya er Sotra, som utgjer halve lengda av øyrekkja og så mykje som tre femdelar av det totale landarealet.
Fram til 2020 bestod dette øyriket av tre kommunar. Sund og Fjell delte Sotra mellom seg, med Fjell i sør, medan Øygarden tok hand om dei resterande øyane i nord. No har altså «Øygarden» fått eit nytt geografisk innhald, og namnet høver minst like godt som før. Kommunevåpenet, som viser ei fyrlykt, har den nye kommunen arva frå tidlegare Sund kommune. Også Fjell er godt eksponert gjennom det gamle kommunesenteret sitt – som no er kommunesenter i Øygarden.
Dei naturgjevne forholda, med geologi, klima og plante- og dyreliv endrar seg ikkje om ein flyttar nokre kommunegrenser. Det gjer heller ikkje historia til desse øyane. Detaljert informasjon om dette får ein ved å klikke seg inn på dei gamle kommunane.