Kaperen kjem
Ein sommardag i 1666 låg ein stor fiskeflåte og drog sei ¾ til 1 mil frå Nautøy, truleg på Synstegrunnen. Då vart dei var eit krigsskip lenger ute i havet. Fiskarane tok straks til årane og rodde til lands slik dei hadde ordre om i slike høve, men to båtar med i alt seks mann om bord vart liggjande att ei stund til. Då dei gav seg med fisket og ville til lands, var engelskmannen komen innom dei, og dei kom seg ikkje derifrå.
Kapellet vert plyndra
Nils Rørdal vart halden fanga om bord i kaperen i vel ein time. I mellomtida vart grannen Johannes teken med makt og ført om bord i skipsbåten til kaperen med ordre om å lose dei inn til Utvær. Der plyndra engelskmennene kapellet for det litle som fanst av verdi. Dei gjorde òg noko skade på sjølve kyrkja. Då kaperen var komen til Utvær, sleppte dei Nils fri. Men Lasse Nautøy som hadde rodd seg ut att på, vart teken og sett til å lose kaperen inn til Husøy.
Gjestgjevaren har store verdiar
Då Nils slapp fri, rodde han til Nautøy for å varsla handelsmennene der. Dei hadde då alt fått beskjed, og den eine tok til å gøyma vekk det han åtte. Gjestgjevar Jan Meyer tok derimot ikkje meldinga om kaperen så alvorleg med det same. Men då Nils kom, var Meyer komen i båten med ei bomme og to skrin der han hadde verdisaker og pengar. Dei vart då samde om at Nils skulle ta Meyer sine eigneluter med seg heim til Rørdalen og gøyma dei der.
Kaperen kjem til Husøy
Men kaperen stemna vidare innover frå Utvær. Snart var han komen så nær at Nils fann det best å ro opp i ein holme og gøyme Meyer sine saker. Men dette vart oppdaga frå kaperen. Dei tok skipsbåten, rodde opp i holmen og sikra seg både bomma og dei to skrina. På veg til lands i Husøy fekk kaperen og tak i Jan Meyer. Han hadde lasta båten sin med varer han ville føre vekk. Alt dette hamna no i kaperen sine hender.
Husøy seen toward north-west and the bay. The bay is shallow, but deep enough for the privateer's ships boat. The privateer itself probably had to cast anchor further out, sheltered by the islets. The large house was located behind the stalls, with a view of the bay.
Dømde for landsforræderi
Det vart reist sak mot fiskarane fordi dei hadde sett seg opp mot Kongens forordning om straks å komme seg til lands når dei såg fiendtlege skip på havet. Dessutan meinte Meyer at Nils Rørdal var ansvarleg for at han miste pengar og verdisaker verd 200 riksdalar. Saka kom opp på hausttinget i 1667.
Lagretten meinte at Nils og Johannes Rørdal og Lasse Nautøy hadde seg sjølve å takke for at dei kom i ei slik stilling at dei laut gå kaperen til hande. Alle tre vart difor dømde for landsforræderi. Johannes og Lasse måtte betale bøter i sølv, medan Nils vart dømd i kongens vald. Dessutan skulle han bøte den skade kapellet hadde lide, når den var lovleg taksert. Me veit ikkje om Nils vart avretta eller fekk nåde. Men Meyer fekk ikkje noko medhald i klagemåla sine mot han.
Map of the area where the privateers plundered and destroyed. It is rather doubtful that the privateer could have found its way to Utvær and Husøy without local people onboard.