Ønske om vegsamband til Hordaland
Frå langt tilbake ser det ut til å ha vore eit ønske om veg over fylkesgrensa mellom Brekke og Masfjorden. Det gjekk fleire stiar over fjellet frå Brekke kommune til Masfjord kommune i Hordaland. Det første offisielle møtet om saka var truleg i 1885. Til møtet i 1885 gjekk medlemene av "herredsbestyrelsen" til fots over fjellet frå Solheim i Masfjorden til Instefjord. Ordføraren og presten reid føre flokken til Instefjord, der dei fekk båtskyss til Brekke. Det kombinerte kommunestyremøtet for Masfjord og Lavik (Brekke kommune frå 1904), vedtok då å få granska vegsamband mellom Masfjorden og Sognefjorden. Dei la fram fleire alternativ, men fylkesmannen meinte saka ikkje ville bli aktuell på svært lenge. I 1898 bad Lavik kommunestyre igjen om at anlegget vart fremja, men utan hell.
Mange forsøk - magert resultat
Planane rundt 1900 om å byggja ut Matrefalla i Masfjorden førte til ein viss optimisme når det galdt vegsamband. I vegplanframlegget av 1906 blei strekninga Instefjord-fylkesgrensa føreslege ekstraordinært, medan veg mellom Instefjord og Brekke blei føreslege bygd i perioden 1930-36. I 1908 søkte difor Brekke kommune om at anlegget måtte fremjast ved ekstraløyving, men fylket ville ikkje. Dei hadde alt kravd ekstraløyving til Fretheim-Aurlandsvangen, og kunne ikkje setja fram to krav samstundes. Vegen vart fremja på ulike måtar i 1911, 1922, 1923 og i 1930, men alle gongene til fånyttes.
Lasse Trædal (1857-1924) was born on the farm Trædal. He took over the family farm in 1891 after working as a teacher at various schools. In 1895, he was elected to the municipal council of Lavik and became mayor from 1905. He was a manager of the shipping company "Nordre Bergenhus Amts Dampskibe" from 1895-97, and a parliamentary representative for the liberal party Venstre for several periods. He was particularly interested in road and railway issues in the county of Sogn og Fjordane, and was an ardent spokesman for the building a railway line between Bolstad in Hordaland to the Sognefjord which was called the Trædal line. He also worked enthusiastically for building a road from Instefjord to Masfjorden in Hordaland.
Jernbanevisjonen i Sogn
Ordføraren i Brekke, Lasse Trædal, håpte at Hordaland ville få anlegget inn på statsbudsjettet, men utan hell. Han såg på vegen som ein viktig lekk mellom Bergen og Sogn. Trædal var óg ein ivrig forkjempar for jernbane. Han kjempa i mange år for at ei vestlandsk "stambane" burde følgja ein trasé gjennom Nord-Hordaland og fram til Oppedal, om lag etter same line som E39 går i dag, og vidare med jernbaneferje til Vadheim.
Første ferjesamband i ytre Sogn
I 1934 fekk endeleg anlegget naudsmidlar, og vegen vart ferdig til fylkesgrensa like før andre verdskrig. I 1955 gjekk køyrevegen heilt fram til Solheim i Hordaland. 2. juli 1955 vart Instefjord-Lavik, seinare Vadheim etablert som det første ferjesambandet over ytre del av Sognefjorden. Sidan vegen ikkje var ferdig på nordsida mellom Lavik og Vadheim, gjekk ferja også til Vadheim.
Veg på nordsida av fjorden
Mellom Lavik og Alvern var det berre ein enkel bygdeveg. I framlegget til vegplan i 1906 vart det sagt om vegplanane i området, at dei "kjem etterkvart, der er rum aat dei". Lavik-Vadheim var sett på som svært viktig for å knyta kysten til trafikk-knutepunktet Vadheim. Då Stortinget i 1936 vedtok vederlagsplanen for manglande jernbane i Sogn og Fjordane, vart vegstrekninga Torvund-Vadheim prioritert. Trass i dette var ikkje vegen ferdig før i 1960, og Lavik fekk ferjesamband. Frå 1964 gjekk ferjetrafikken heile året. Same året byrja Firda Billag med rutetrafikk.
Nytt ferjesamband frå 1965
I 1965 kom det veg frå Instefjord til Brekke, og ferjeleiet vart flytta til Brekke. Ferjesambandet Brekke-Lavik vart eit av dei viktigaste og mest trafikkerte sambanda i fylket. Etter at ferjeleiet vart flytta til Brekke gjekk trafikken sørover til Bergen ei anna lei, over Yndesdalen til ferjeleiet på Risnes lengre vest i Masfjorden. Dette ferjeleiet vart i 1967 flytta til Duesund for å korta ned ferjetida over Fensfjorden. Vegen mellom Instefjord og Masfjorden vart ikkje aktuell som sambindingsveg til Bergen før på 1970-talet.
On the way to church from Verkland in 1925. Around 1900 there was a drivable road from Brekke to Verkland. The road further south to Yndesdal was completed in 1928.