I ein mild periode for 14 200–12 800 år sidan vart Bjørnafjorden og Fusafjorden isfrie. Leire med skjel vart avsett på det som då var havbotn, men som i dag er tørt land på Vinnes. I området frå trelastlageret på Skåte og sørover mot skulen på Vinnes er det ofte knuste skjel å finna i den hardpakka leira. Skjela vart knuste då breen rykte fram att 1500 år seinare og stogga litt sør for Vinnesholmen. Der la han opp ein endemorene som i dag er ein tange med store blokker ut i fjorden (Skagen). Morenen held fram over fiskegrunnane vest av Hatlemnesholmen og tvers over fjorden heilt til Os. På landsida held han fram i jordbakken bak skulen og vidare oppover mot fjellet. Silt og leire vart ført vidare av straumen og avsett på botnen i det området som no er Vinnesleira og den store sletta langs vegen til Strandvik. Boringar på denne sletta syner over 27 meter tjukke lag, det meste vart avsett då isbreen låg i nærleiken, berre dei øvste 6–7 metrane er frå tida etter. Området her (4 moh.) vart tørt land for 2600 år sidan. Seinare har det vakse om lag 1 meter torvjord oppå leira.
I tida 1878–1923 vart det drive teglverk på Vinnes. Det vart demt opp og teke ut leire frå sjøbotnen. Dammane rett innanfor kaien, der teglverket låg, er framleis synlege.
